Chernikov | altaijournal

The monuments of architecture of Oyrat-Kalmyks (materials)

DOI:10.31551/2410-2725-2018-4-2-321-339

Chernikov Sergei Sergeevich (1909-1976)

Candidate of History, Chief researcher of IIMK AN SSSR.

Abstract. The article of one of the leading Soviet archeologists S.S. Chernikov is reprinting of materials of scientific research about the Oyrat monuments of East Kazakhstan published in 1960 in notes of the Kalmyk research institute, language, literature and history (Chernikov 1960). The main objective of the repeated publication of the in our journal is the simplification of access to the publication of scientific community as, despite quite solid "age" of article, it is not losing the academic value to this day, and in the pithiness considerably surpasses some modern researches of Oyrat monuments of East Kazakhstan. Article is reprinted without corrections and adjustments by the current rules of grammar, a punctuation and spelling of Russian, only, according to requirements of the journal, references, the font and other components have been adapted.

Key words: monuments of Oyrat-Kalmyk; East Kazakhstan; written and archaeological sources.

Ойрат-қалмақ архитектурасының ескерткіштері (материалдар)

Черников Сергей Сергеевич (1909-1976)

тарих ғылымдарының кандидаты, КСРО ғылым академиясының Материалдық мәдениет тарихы институтының бас ғылыми қызметкері

Аңдатпа. Жетекші кеңес археологтарының бірі С.С. Черниковтың мақаласы 1960 жылы Қалмақ тіл, әдебиет және тарих ғылыми-зерттеу институтында (Черников, 1960 ж.) жарық көрген Шығыс Қазақстан бойынша ойрат ескерткіштері жайлы ғылыми зерттеулердің материалдары қайта басып шығарылды. Мақаланың қайта жариялануының басты мақсаты ғылыми қоғамдастықтың жариялануына қол жетімділікті жеңілдету, себебі мақаланың айтарлықтай үлкен «жасына» қарамастан, ол әлі де өзінің академиялық құндылығын жоғалтпайды және оның мазмұнында Шығыс Қазақстанның ойрат ескерткіштерінің кейбір зерттеу жұмыстарынан асып түседі. Мақала журналдың ережелері мен талаптарына сәйкестендіріліп, түзетулер енгізілместен, ағымдағы сілтемелер, шрифттер және басқа компоненттері ғана бейімделіп, грамматиканың, пунктуацияның және орыс тілінің жазуының түзетулерімен қайта басып шығарылды.

Кілт сөздер: ойрат-қалмақ ескерткіштері; Шығыс Қазақстан; жазба және археологиялық дереккөздер.

Памятники архитектуры ойрат-калмыков (материалы)

Черников Сергей Сергеевич (1909-1976)

кандидат исторических наук, главный научный сотрудник ИИМК АН СССР.

Аннотация. Статья одного из ведущих советских археологов С.С. Черникова является переизданием материалов научного исследования об ойратских памятниках Восточного Казахстана, опубликованных в 1960 году в записках Калмыцкого научно-исследовательского института, языка, литературы и истории (Черников 1960). Основной целью повторного издания статьи в нашем журнале является облегчение доступа к публикации научной общественности, так как, несмотря на довольно солидный «возраст» статьи, она до сей поры не теряет своей академической ценности, а по своей содержательности значительно превосходит некоторые современные исследования ойратских памятников Восточного Казахстана. Статья перепечатывается без исправлений и корректировок по текущим правилам грамматики, пунктуации и орфографии русского языка, лишь, согласно требованиям журнала, были адаптированы ссылки, шрифт и иные составляющие.

Для цитировани

Черников С.С. Памятники архитектуры ойрат-калмыков (материалы)// Мир Большого Алтая 2018. Т.4. №2. С. 321-339. https://www.journalaltai.com/4-2-2018 DOI:10.31551/2410-2725-2018-4-2-321-339

Reference

Andrianov 1916 – Andrianov, AV 1916, The archaeology of West Altai, Izvestija imperatorskoj arheologicheskoj komissii, Vyp. 62. (Andrianov, AV 1916, K arheologii Zapadnogo Altaja, Bulletin of the Imperial archaeological Commission, Issue 62). (in Rus).

Andrianov 1929 – Andrianov, AV 1929, Materialy po arheologii Ust'kamenogorskogo rajona, Trudy Semipalatinskogo okruzhnogo muzeja, Vyp. 2. (Andrianov, AV 1929, The materials on the archeology of the UstKamenogorsk district, Proceedings of the Semipalatinsk district Museum, Issue 2). (in Rus).

Armstrong 1861 – Armstrong, IA 1861, Semipalatinskie drevnosti, Izvestija arheologicheskogo obshhestva, T. II, Saint Petersburg. (Armstrong, IA 1861, Semipalatinskie drevnosti, Izvestija arheologicheskogo obshhestva, T. II, Saint-Petersburg). (in Rus).

Chernikov 1960 – Chernikov, SS 1960, Pamjatniki arhitektury ojrat-kalmykov, Zapiski Kalmyckogo nauchno-issledovatel'skogo instituta, jazyka, literatury i istorii, Jelista, Vyp. 1, S. 115-134. (Chernikov, SS 1960, Monuments of architecture of Oirat-Kalmyk, Notes of Kalmyk research Institute, language, literature and history, Jelista, Issue 1, P. 115-134). (in Rus).

Fal'k 1824 – Zapiski puteshestvija akademika Fal'ka. Polnoe sobranie uchenyh, puteshestvij po Rossii 1824, T. IV, Saint Petersburg. (Travel notes of academician Falk. Full collection of scientists, travel to Russia 1824, Vol. IV, Saint Petersburg). (in Rus).

Gennin 1837 – Gennin, V de 1837, Opisanie ural'skih i sibirskih zavodov, Moscow. (Gennin, V de 1837, Description of Ural and Siberian plants, Moscow). (in Rus).

Gmellin 1793 – Gmellin, IG 1793, Reise durch Siberien, Saint Petersburg. (Gmellin, IG 1793, Journey through Siberia, Saint Petersburg). (in Deutch).

Grum-Grzhimajlo 1926 – Grum-Grzhimajlo, GE 1926, Zapadnaja Mongolija i Urjanhajskij kraj, Leningrad. (Grum-Grzhimajlo, GE 1926, Western Mongolia and Uriankhayskiy edge, Leningrad). (in Rus).

Dopolnenija k aktam istoricheskim 1853 – Dopolnenija k aktam istoricheskim, sobrannye i izdannye arheograficheskoj komissiej 1853, T.V, Saint Petersburg. (Additions to historical acts, collected and published by the archaeographic Commission 1853, T.V, Saint Petersburg). (in Rus).

Nikitin 1906 – Nikitin, V 1906, Pamjatniki drevnosti Karkaralinskogo uezda, Zapiski Russkogo arheologicheskogo obshhestva, T. VIII, Vyp. I, T.2, Saint Petersburg. (Nikitin, V 1906, Monuments of antiquity karkarala County, Notes of the Russian archaeological society, Vol. VIII, Issue. I, T.2, Saint Petersburg). (in Rus).

Pallas 1786 – Pallas, PS 1786, Puteshestvie po raznym mestam Rossijskogo gosudarstva, Ch. II, Book 2, Saint Petersburg. (Pallas, PS 1786, Travel to different places of the Russian state, Ch. II, Book 2, Saint Petersburg). (in Rus).

Pallas 1801 – Pallas, PS 1801, Sammlungen histouschen Nachrichten uber Mongolischen Volkershaften, T.11, Saint Petersburg. (Pallas, PS 1801, Collections histouschen news about Mongol Volker liable, T.11, Saint Petersburg). (in Deutch).

Pekarskij 1870 – Pekarskij, PP 1870, Istorija Akademii nauk, T. I, Saint Petersburg. (Pekarskij, PP 1870, History of the Academy of Sciences, T. I, Saint Petersburg). (in Rus).

Posol'stvo k zjungarskomu hanu 1892 – Posol'stvo k zjungarskomu hanu Hun Tajchzhi Cjevan-Rabtanu kapitana ot artillerii Ivana Unkovskogo (1722-1724), Zapiski Imperatorskogo Russkogo geograficheskogo obshhestva po otdeleniju jetnografii 1892, T. X, Issue II, Saint Petersburg. (Khan Embassy to sugarcoma hung Taiji of Tsevan-Rabtan captain of artillery Ivan Unkovskii (1722-1724), Notes of the Imperial Russian geographical society in the Department of Ethnography 1892, T. X, Issue II, Saint Petersburg). (in Rus).

Puteshestvie cherez Sibir'1882 – Puteshestvie cherez Sibir' ot Tobol'ska do Nerchinska i granic Kitaja russkogo poslannika N. Spafarija v 1675 g, Zapiski Imperatorskogo Russkogo geograficheskogo obshhestva po otdeleniju jetnografii 1882, T.X, Issue I, Saint Petersburg. (Journey through Siberia from Tobolsk to Nerchinsk and the Chinese border the Russian envoy N. Spafary in 1675, Notes of the Imperial Russian geographical society in the Department of Ethnography 1882, T.X, Issue I, Saint Petersburg). (in Rus).

Radlov 1891 – Radlov, V 1891, Sibirskie drevnosti, T. I, Issue 3, Saint Petersburg. (Radlov, V 1891, Siberian antiquities, T. I, Issue 3, Saint Petersburg). (in Rus).

Remezov 1882 – Remezov, S 1882, Kratkaja sibirskaja letopis' (Kungurskaja), Saint Petersburg. (Remezov, S 1882, Short Siberian chronicle (Kungur), Saint Petersburg). (in Rus).

Ritter 1860 – Ritter, K 1860, Zemlevedenie Azii, T. III, Saint Petersburg. (Ritter, K 1860, landowning of Azia, T. III, Saint Petersburg). (in Rus).

Rygdylon 1952 – Rygdylon, JeR 1952, The Remains of the Mongolian inscription at the Bukhtarma cave, Jepigrafika Vostoka, Issue 7, P. 77-80. (Rygdylon, JeR 1952, Ostatki mongol'skoj nadpisi u Buhtarminskoj peshhery, Epigraphy of the East, Issue 7, P. 77-80). (in Rus).

Saharov 1849 – Saharov, N 1849, Skazanija russkogo naroda, T. II, Saint Petersburg. (Saharov, N 1849, Legends of the Russian people, T. II, Saint Petersburg). (in Rus).

Shastina 1958 – Shastina, NP 1958, Russko-mongol'skie posol'skie otnoshenija XVII veka, Moscow. (Shastina, NP 1958, Russian-Mongolian Embassy relations from the XVII century, Moscow). (in Rus).

Sievers 1796 – Sievers, V 1796, Sibirische Briefe, Saint Petersburg. (Sievers, V 1796, Siberian Letters, Saint Petersburg). (in Deutch).

Spasskij 1818 – Spasskij, GI 1818, Drevnosti Sibiri, Sibirskij vestnik, Ch. III, Saint Petersburg (Spasskij, GI 1818, Antiquities of Siberia, Siberian Bulletin, Ch. III, Saint Petersburg). (in Rus).

Strahlenberg 1730 – Strahlenberg, FI 1730, Das Nord – und ostliche Theil von Europa und Asia. (Strahlenberg, FI 1730, The Northern and Eastern part of Europe and Asia). (in Deutch).

Tchichatcheff 1845 – Tchichatcheff, PA 1845, Voyage dans l’Altaj, Paris. (Tchichatcheff, PA 1845, Trip to Altaj, Paris). (in Franc).

Vitsen 1785 – Vitsen, N 1785, Noord en Oost Tarfarie, Amsterdam. (Vitsen, N 1785, North and East of Tarfarie, Amsterdam). (in Nl).

Vlangeli 1853 – Vlangeli, 1853, Geograficheskie poezdki v vostochnuju chast' Kirgizskoj stepi, T. I, Saint Petersburg. (Vlangeli, 1853, Geographical trips to the Eastern part of the Kyrgyz steppe, T. I, Saint Petersburg). (in Rus).